Tiếng Nhật có bốn hệ thống chữ viết, mỗi hệ thống bao gồm các chữ cái khác nhau. Điều này nghe có vẻ bạn sẽ mất rất nhiều thời gian để tìm hiểu, nhưng mỗi từ trong tiếng Nhật, bất kể là hệ thống văn bản nào, chỉ được phát âm với một số sự kết hợp của 46 âm tiết cơ bản. Phân loại các hệ thống chữ viết khác nhau và sử dụng của chúng là một điều rất quan trọng của việc học tiếng Nhật.
Bước 1: Hệ thống chữ viết tiếng Nhật
1. Tìm hiểu các hệ thống chữ viết Nhật Bản:
Tiếng Nhật có bốn hệ thống chữ viết, mỗi hệ thống bao gồm các chữ cái khác nhau. Điều này nghe có vẻ bạn sẽ mất rất nhiều thời gian để tìm hiểu, nhưng mỗi từ trong tiếng Nhật, bất kể là hệ thống văn bản nào, chỉ được phát âm với một số sự kết hợp của 46 âm tiết cơ bản. Phân loại các hệ thống chữ viết khác nhau và sử dụng của chúng là một điều rất quan trọng của việc học tiếng Nhật. Dưới đây là tổng quan ngắn gọn về hệ thống chữ viết Nhật Bản:
- Hiragana là một âm tiết Nhật Bản, ký tự ngữ âm tạo nên một hệ thống chữ viết Nhật Bản. Không giống như bảng chữ cái tiếng Anh, mỗi chữ cái là viết tắt của một âm tiết, có thể bao gồm một nguyên âm và một phụ âm.
- Katakana cũng là một âm tiết, thường được sử dụng cho các từ nước ngoài hoặc các âm thanh tượng thanh (như tiếng nổ hoặc tiếng rít). Hiragana và Katakana cùng nhau tạo thành toàn bộ âm tiết trong tiếng Nhật.
- Chữ Hán là chữ Trung Quốc đã được thông qua như là một hệ thống chữ viết Nhật Bản. Trong đó, Hiragana và Katakana chỉ đơn giản là chữ phiên âm, còn chữ Hán là chữ tượng hình, và mỗi chữ đều có ý nghĩa riêng của nó. Hiện có hàng ngàn ký tự chữ Hán, với khoảng 2000 chữ được sử dụng phổ biến. Hiragana và Katakana được bắt nguồn từ những chữ cái này. Cùng 46 âm tiết được sử dụng để phát âm Hiragana và Katakana cũng được sử dụng để phát âm chữ Hán.
- Bảng chữ cái Lating được sử dụng bằng tiếng Nhật để viết các từ viết tắt, tên công ty, và các từ khác vì lý do thẩm mỹ, được gọi là Romaji (chữ La tinh). Bảng chữ cái này không được xây dựng tại Nhật Bản, nhưng nó được sử dụng bằng cách bắt đầu nói tiếng Nhật để "đánh vần" chữ cái Nhật Bản. Tuy nhiên, có rất nhiều âm thanh bằng tiếng Nhật mà rất khó để diễn tả bằng chữ cái La tinh, và nhiều từ đồng âm (nhiều hơn tiếng Anh) dẫn đến sự khó hiểu cho người nghe. Do đó, học sinh của Nhật Bản được khuyến khích bắt đầu học chữ Nhật càng sớm càng tốt để tránh sử dụng chữ cái La tinh
2. Thực hành phát âm tiếng Nhật:
- 46 âm tiết trong tiếng Nhật được cấu tạo từ một trong năm âm tiết nguyên âm hoặc một sự kết hợp của một nguyên âm và phụ âm, ngoại trừ một âm tiết bao gồm chỉ một phụ âm. Nguyên âm không được biến cách (không giống như trong tiếng Anh, từ "a" trong apple với ace là khác nhau). Bạn có thể bắt đầu thực hành phát âm bằng cách học cách phát âm từng từ trong bộ Hiragana và Katakana.
- Tập trung vào ngữ điệu của các âm tiết khác nhau: các thay đổi trên các âm tiết sẽ thay đổi ý nghĩa của những lời bạn nói. Một âm tiết dài có thể có một ý nghĩa hoàn toàn khác với âm tiết tương tự được thực hiện ngắn hơn ("o" và "oo").
3. Tìm hiểu các biến thể trên âm thanh cơ bản:
Các chữ cái Nhật Bản có thể thêm dấu để chỉ ra rằng họ cần phải được phát âm hơi khác nhau, đôi khi thay đổi ý nghĩa của những lời họ tạo nên. Điều này tương tự như "s" đôi khi âm thanh như "z" trong tiếng Anh.
- Âm thanh của phụ âm khó được phát âm với một điểm dừng ở giữa hai âm thanh.
- Nguyên âm dài, phát âm bằng cách giữ nguyên âm cho một nhịp thêm, được phân biệt với âm thanh ngắn, chỉ một từ khác nhau.
4. Nhận biết ngữ pháp tiếng Nhật:
Biết một vài quy tắc ngữ pháp cơ bản sẽ giúp bạn bắt đầu hiểu tiếng Nhật Bản và tạo ra các câu tiếng Nhật của riêng bạn. Ngữ pháp tiếng Nhật đơn giản và linh hoạt, vì vậy rất dễ dàng để nối các từ với nhau theo một câu có ý nghĩa:
- Chủ đề là tùy chọn và có thể được bỏ qua.
- Vị từ luôn luôn ở cuối câu.
- Danh từ không có giới tính, hầu hết cũng không có tách ra nhiều từ.
- Động từ không thay đổi theo chủ đề (anh / cô ấy / nó). Họ cũng không thay đổi theo số (số ít / số nhiều, như tôi / chúng tôi hoặc anh / họ).
- Phần nhỏ, đánh dấu những từ như chủ đề, đối tượng, v.v... luôn luôn làm theo lời mà chúng liên quan.
- Đại từ nhân xưng (tôi, bạn, v.v...) khác nhau theo mức độ lịch sự và trang trọng đó là cần thiết trong từng tình huống.
Bước 2: Tìm các phương pháp học tiếng Nhật
1. Phần mềm học tiếng Nhật:
Sau khi biết những điều cơ bản trên, bạn sẽ cần một số hướng dẫn, từ đó bạn có thể cải thiện kỹ năng của bạn. Nếu bạn đang học tiếng Nhật cho vui, vì bạn thích văn hóa Nhật Bản như truyện tranh hoặc phim hoạt hình, thì một đĩa CD học tiếng Nhật có thể là tất cả những gì bạn cần, bạn chỉ cần mất một giờ một ngày là có thể hiểu cách sử dụng ngữ pháp và bạn có thể biết các cụm từ đơn giản, các từ vựng hữu ích.
- Lắng nghe tiếng Nhật qua những phần mềm trong thời gian đi làm của bạn để làm việc hoặc có nó sẵn sàng trên điện thoại (máy nghe nhạc) của bạn cho bữa trưa và lúc nghỉ ngơi hoặc đi bộ trong công viên.
- Phần mềm học không nhất thiết để bạn học đọc và viết, để tìm hiểu ngôn ngữ và văn hóa, vì vậy nếu bạn có kế hoạch tham gia một chuyến đi ngắn tới Nhật Bản, biết một vài cụm từ hữu ích thì bạn sẽ có nhiều kiến thức thực tế hơn.
Bước 3: Hoà mình vào tiếng Nhật
1. Tham gia một nhóm trò chuyện tiếng Nhật:
- Bạn có thể tìm kiếm các nhóm này trên các công cụ tìm kiếm (như: Google, Yahoo, Bing), hoặc tại các trung tâm tiếng Nhật bạn đang theo học, hay các diễn đàn học tiếng Nhật. Hãy lắng nghe tất cả những từ các bạn khác nói, và hãy cố gắng nhận biết các từ đó là gì. Nếu bạn không hiểu các từ đó là gì, hãy đọc lại các từ đó, việc này sẽ giúp bạn biết cách chọn ra các từ và phát triển kỹ năng đọc hiểu của bạn.
2. Kết bạn với người Nhật Bản:
Rất nhiều người Nhật muốn học tiếng Anh, vì vậy bạn có thể tìm thấy một số người sẵn sàng giúp bạn để bạn giúp đỡ người đó học tiếng Anh.
- Tại các trung tâm tiếng Nhật hiện nay, hầu hết các trung tâm điều có giáo viên là người Nhật Bản, bạn hãy cố gắng kết bạn với nhưng giáo viên này. Điều này sẽ khiến cho bạn có một “người bạn” rất thân thiết, và bạn có thể học tiếng Nhật không chỉ tại các lớp học mà còn trong những hoạt động hàng ngày của bạn.
- Vào những ngày bạn không phải làm gì, hãy gọi một người bạn và chỉ nói chuyện bằng tiếng Nhật. Điều này giúp bạn có hoàn thiện kỹ năng giao tiếp bằng tiếng Nhật rất nhanh chóng.
3. Tiếp xúc với các phương tiện truyền thông Nhật Bản:
- Cho dù đó là tờ báo, một cuốn tiểu thuyết, một bộ phim, hay một chương trình, đọc hoặc xem chương trình tiếng Nhật mỗi ngày. Có rất nhiều nội dung truyền hình trên internet, từ hài kịch đến các gameshow, hay một bộ phim. Bạn hãy tìm cái gì đó phù hợp với sở thích của bạn và việc học tiếng Nhật sẽ dễ dàng hơn nhiều. Báo chí Nhật Bản sẽ giúp bạn có vốn từ vựng và ngữ pháp thực tế nhất. Đọc tiểu thuyết, giúp cho bạn biết cách sử dụng các chữ cái tiếng Nhật trong văn bản.
- Truyện tranh (manga) tiếng Nhật sẽ là một tài liệu đọc tốt nhất cho bạn, do vậy hãy chọn cho mình những bộ truyện tranh tiếng Nhật phù hợp với sở thích của bạn. Nếu có thể, bạn hãy chọn cho mình những truyện tranh văn học, nó sẽ giúp bạn hiểu các câu tiếng Nhật thông qua các hình vẽ minh hoạ.
4. Nghiên cứu tại Nhật Bản:
- Không có cách học nào tốt hơn cách bạn học ngay trong cuộc sống hàng ngày. Đó là một kinh nghiệm rất thú vị và không thể đoán trước khi hoà mình trong nền văn hóa khác.
- Nếu bạn đang học tại một trường cao đẳng hoặc đại học, hãy đăng ký du học tại Nhật Bản. Đây là một trong những cách tốt nhất để bạn được tiếp xúc với tiếng Nhật hàng ngày. Tuy vậy, bạn hãy chắc chắn về khả năng kinh tế của bạn đã nhé.
- Đừng nản chí nếu bạn không hiểu tất cả những gì bạn đang học, hoặc bạn không thể đọc hoặc viết như bạn mong muốn. Phải mất nhiều năm để trở thành thạo một ngôn ngữ khác. Những phức tạp và sắc thái của ngôn ngữ Nhật Bản dẫn đến việc làm chủ ngôn ngữ này là khá khó khăn, nhưng những điều đó cũng làm nên vẻ đẹp của ngôn ngữ Nhật Bản.
- Cuối cùng chúng tôi muốn nói rằng: học tiếng Nhật không hề dễ dàng, tuy nhiên nếu bạn học theo từng bước chúng tôi đã hướng dẫn ở trên, và bạn có sự kiên trì cũng như yêu thích đối với tiếng Nhật, bạn sẽ làm chủ tiếng Nhật rất nhanh chóng. Và bạn đừng nên bỏ qua bất cứ một bước học nào nhé, vì sau một thời gian học tiếng Nhật bạn sẽ nhanh chóng quên đi những gì bạn đã được học trước đó, và bạn lại phải bắt đầu lại từ đầu.